Na een aantal keren uitstel werden afgelopen januari 2021 de nieuwe BENG-eisen van kracht. Het ging nu echt door, zo werd gezegd. Ondanks dat er nog niet veel deskundigen waren geslaagd voor hun examens én de software nog steeds in betaversie was.
De BENG heeft onze wenkbrauwen de afgelopen maanden regelmatig doen fronsen.
NTA-registratie niet gereed
Voor het gebruik van kwaliteits- en gelijkwaardigheidsverklaringen die onder de oude EPC-norm zijn opgesteld werd een overgangsregeling in het leven geroepen om de leveranciers de tijd te geven hun installaties en producten ook onder de nieuwe NTA 8800 geregistreerd te krijgen.
Dubbele toetsing, dubbel werk
Het opstellen van berekeningen bleek arbeidsintensiever te zijn dan voorheen, bijvoorbeeld voor appartementengebouwen. Oorzaak; bij de aanvraag omgevingsvergunning voor een appartementengebouw wordt op gebouwniveau getoetst. Daarvoor heb je wel het toekomstig energielabel van de afzonderlijke appartementen nodig. Deze was echter nog niet bekend omdat de software nog niet gereed was. Tussenoplossing: de appartementengebouwen moesten tot in maart dit jaar zowel op gebouwniveau als op woningniveau worden ingevoerd. Ja, dat betekent dus dubbel werk.
Jarenlange ervaring verdwijnt als sneeuw voor de zon
Op zich zijn dat hindernissen die te nemen moeten zijn voor een adviseur. Het bijna helemaal opnieuw beginnen met een nieuwe methode en nauwelijks gevoel hebben bij de invloed van een maatregel op de score voor EP1, 2 en 3 leidt echter tot onzekerheid.
Jarenlange ervaring leek in de kerstvakantie als sneeuw voor de zon te zijn verdwenen. Berekeningen die na een nieuwe update ineens niet meer voldoen. Thuiswerken zonder dat je snel samen met een collega naar verrassende resultaten kan kijken, helpt dan niet.
Niet terugdeinzen, maar doorzetten
Maar aan de andere kant is het natuurlijk ook een uitdaging om met iets nieuws bezig te zijn binnen je vakgebied. Zeker nu we een paar maanden verder zijn en we gelukkig wél steeds meer gevoel krijgen bij de invloed van maatregelen. We hebben overlegd met (concu)collega’s over opmerkelijke resultaten, vele artikelen en blogs gelezen en webinars gevolgd. We kunnen nu gelukkig zeggen; kennisdeling leeft!
Positief: opdrachtgever met begrip
Wat ook opviel; opdrachtgevers hebben veel begrip getoond voor de hobbels die te nemen waren zonder de goede software en verklaringen. Of voor het feit dat nog steeds lang moet worden gewacht op bevindingen omdat er gewoon te weinig gediplomeerden zijn om de berekeningen te maken.
Teleurstellingen
Maar er zijn ook teleurstellingen: slechter scorende installatieconcepten, meer PV-panelen om te kunnen voldoen aan de eisen, labels die bij oplevering lager uitvallen dan gedacht omdat niet de juiste bewijslast is verzameld tijdens de bouw vorig jaar, met alle gevolgen van dien.
Vreemd; afmelden van labels complexer
Sowieso is het afmelden van labels, zeker bij bestaande bouw, aanzienlijk arbeidsintensiever geworden dan het oude, vereenvoudigde label. Een uitgebreide bouwkundige en installatietechnische opname ter plaatse, een uitgebreide invoer in de software en afmelden van het label. Een label dat meer zegt over het energetisch gedrag van de woning is top, maar er is vrijwel niemand te vinden om het voor huiseigenaren te regelen.
Opmerkelijk; meer werk maar dezelfde prijs?
Dat de Tweede Kamer nu een motie aanneemt waarin wordt gesteld dat een maximumprijs moet worden vastgesteld voor het afgeven van een label omdat het te duur zou zijn, is opmerkelijk te noemen. De prijs zal zeker hoger zijn door het gebrek aan aanbod, maar de prijs is ook hoger omdat het nu eenmaal voor individuele woningen arbeidsintensiever is!
Invoering is zó onderschat
Een maximumprijs zal niet leiden tot een groter aanbod in de markt, zeker als je de slagingspercentages voor de vijf te behalen examenonderdelen beziet! Een groot probleem, dat aan de voorkant duidelijk is onderschat.
Zoals uiteindelijk de hele invoering is onderschat. Zeker, uitstelgedrag is niemand vreemd. Maar als de juiste tools niet voorhanden zijn om te oefenen, is het lastig goed voorbereid te zijn.
Hoopvol en positief
We zijn vijf maanden verder, hele reeksen gebouwen zijn afgemeld voor omgevingsvergunning of oplevering. Ik kan voorzichtig concluderen dat het vertrouwen terugkeert. Ook hierin worden wij weer deskundig.
Op naar de volgende wijziging, een wel heel ingrijpende: de Omgevingswet en Wet kwaliteitsborging. Uitgesteld tot 1 juli 2022. Hebben wij misschien geleerd van de invoering van de BENG? Wie zal het zeggen.
Ik vertrouw erop jullie eind november 2022 nieuwe bevindingen te melden.
Welmoed Siebesma
adviseur/directeur K+ Adviesgroep